Ülkemizde neredeyse herkesin vazgeçilmez içeceği arasında ilk sırada yer alan ve hemen hemen bir kültür haline gelen çay, Doğu Karadeniz Bölgesinde yetişen çaygiller ailesindendir.
Nemli ve yağış alan yerleri seven ve kış aylarında yapraklarını dökmeyen bir bitkidir. Taze veya kuru olarak kullanılabilir. Çay hem kış aylarında hem de yaz aylarında gün içinde sıklıkla tüketilir. Türkiye, dünyada en çok çay üretimi gerçekleştiren ülkeler arasında 5 inci sırada yer alır. Çayın etkili maddesi de tein olup içeriğinde polifenolda bulunur.
Sağlığa Faydaları
Uyarıcı etkisi sebebiyle bedensel ve zihinsel yorgunluğu giderici özelliğe de sahiptir. Son yıllarda yapılan araştırmalarla kolon kanseri başta olmak üzere birçok kanser türünü önleyici etkileri olduğu da tespit edilmiştir.
Midenin çalışmasını destekler ve mideyi kuvvetlendirir. Guatr, kolera gibi hastalıklarda tedavi edici özelliği bulunur. Antioksidan özelliği de bulunmaktadır. Diş ve diş eti gibi rahatsızlıklarının tedavi sürecini de kısaltırken ağız kokusuna da engel olmaktadır. Fakat çayın fazla tüketilmesi mide bulantısı kalp çarpıntılarına ve uykusuzluğa neden olabilmekte.
Kolon Kanserine Yararları
Çayın içeriğinde yer alan TF – 2 adını taşıyan ve polifenol kanser ile mücadelede etkinliği bilinen bir madde olmaktadır. Çayın içerisinde yer alan bu madde, kanserli hücrelerin yok olmasına da yardımcı olurken sağlıklı hücreler üzerinde de herhangi bir olumsuzluğuna rastlanmamaktadır. Bu sebeple çay, son zamanlarda yapılan çalışma ve araştırmalarda kolon kanserinde, kanserli olan hücrelerin yok edilmelerine yardımcı olduğu için çay tüketimi önerilir.
Antioksidan İçerir
Vücutta pek çok hastalığa davetiye çıkaran ve asıl nedeni olan serbest radikallere karşı da çayın, antioksidan içermesi genel bir anlamda sağlık açısından önemlidir. Bu özelliğiyle birçok hastalığa yakalanma riskini de azaltmaktadır.
Kemik Sağlığını Korur
Düzenli çay tüketimi, kemik sağlığını korumaktadır. Çayın bol miktarda içerdiği fitokimyasalların yardımı ile kemik sağlığını koruduğu da düşünülmektedir.
Kalp Krizi Riskini Azaltır
Siyah çay tüketimi, kalp sağlığını korumaktadır. Hollanda’da yapılan bir araştırmanın sonucuna göre günde ortalama 2-3 bardak siyah çay tüketenlerin, tüketmeyen kişilere göre %70 oranında daha az kalp krizi geçirdiklerini ortaya koymaktadır. Bunun yanında ise siyah çay tüketimi, kanın pıhtılaşmasını engeller ve felç geçirme riskini de azaltmaktadır.
Bağışıklık Sistemini Korur
Yapılan bazı bilimsel çalışmalar, çayın bağışıklık sistemini güçlendirdiğini ortaya koymuştur. Bunun yanında da bazı sağlık uzmanları, çay içenlerin içmeyenlere göre çok daha sağlıklı kan yapısına sahip olduklarını savunmaktadır.
Kansere Karşı Korur
Çayın aynı zamanda çok iyi bir antioksidan olduğunu söylemiştik. Kanser hastalıklarının en önemli nedenlerinden bir tanesi de serbest radikallerdir ve antioksidanlar serbest radikallerin işlevlerini ortadan kaldırarak kansere yakalanma riskini ortadan kaldırmaktadır.
Sindirim Sistemine Yararlıdır
Çayın genellikle sindirim sistemine zararlı olduğu düşünülür ancak sindirim sistemine asıl zarar veren çay ile beraber aşırı miktarda şeker tüketimi olmaktadır ve aynı şekilde de aşırı çay tüketimidir. Ancak şekersiz ya da az şekerli çay tüketimi, sindirim sistemi için ve özellikle de bağırsak hareketleri için yararlıdır.
Kalori İçermez
Kalori içermeyen çay bu özelliği ile kilo alma riski de taşımamaktadır. Çayın düzenli bir şekilde tüketimi, tam tersine sindirim sisteminin de düzenli çalışmasına ve kilo verilmesine yardımcı olur. Özellikle de siyah çayın daha etkili olması için limon suyu ile beraber tüketilmesi önerilmektedir. Ayrıca limon suyu, siyah çayın bünyede meydana getireceği demir eksikliği problemini de ortadan kaldırabilir.
Metabolizmayı Güçlendirir
Günde 3ya da 4 bardak yeşil çay tüketiminin metabolizmayı hızlandırdığı düşünülür. Bazı sağlık uzmanları da düzenli bir şekilde yeşil çay tüketimi ve yaklaşık 10-14 dakikalık bir yürüyüşle ayda 6-7 kilo verilebileceğini savunmaktadır.
Siyah Çayın Faydaları:
Siyah çay ülkemizde en çok tüketilen çay türlerinden bir tanesi olmaktadır. Daha doğrusu ise çay denildiğinde akla ilk gelen çay türüdür olmakla beraber ülkemizde özellikle Karadeniz bölgesinde de bol miktarda üretilir. Siyah çayın yararlarından yazının en başında kısmen bahsetmiştik. Buna ek olarak ise şu yararlarını sıralayabiliriz;
- Siyah çay harareti ve yorgunluğu giderebilir, zihnin de uyanık kalmasına yardımcı olur.
- Şeker kullanılmaması veya aşırıya gidilmemesi durumunda sindirim sistemi için de yararlıdır.
- Siyah çay depresyon ve stresle mücadelede yardımcı olabilir ve sinir sistemi üzerinde de etkisi olan bir içecektir. Az bir miktarda kafein içermektedir.
- Aşırı şeker kullanımı siyah çayın yararlarının azalmasına sebep olmaktadır. Bu yüzden de az hatta şekersiz çay tüketilmesini öneriyoruz.
- Günde ortalama 2-3 fincan melisa çayı tüketimi, sağlık açısından da bir sorun teşkil etmez. Fakat mukola dejenerasyonu problemi olanlarda bazı yan etkileri söz konusudur, bu yüzden de mukola dejenerasyonu problemi olanların tüketimine dikkat etmelerini önermekteyiz.
