Türkiye’nin tekstil sektörü derin bir krizle mücadele ediyor. Döviz baskısı, artan maliyetler ve sipariş kayıpları istihdamı etkiliyor. 2 yılda 300 bin kişi işten çıkarıldı.
Türkiye’nin en önemli sektörlerinden biri olan tekstil ve hazır giyim, son yıllarda ekonomik baskılar ve uluslararası pazar zorlukları nedeniyle ciddi bir krizle karşı karşıya. Döviz kurunun baskılanması, enflasyondaki artış ve Avrupa pazarındaki sipariş kayıpları, sektörü derinden etkiledi. Son iki yıl içinde sektörde çalışan 300 bin kişi işini kaybetti.
Döviz Baskısı ve Maliyet Artışları
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, 2024 yılında tekstil ihracatı geriledi. Bir önceki yıla göre binde 6 azalarak 9,5 milyar dolara çekildi. Hazır giyim ihracatı ise yüzde 6,9 düşüşle 17,9 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu düşüş, Türkiye’nin tekstil sektöründeki rekabet gücünü zayıflattı.
Sektör temsilcileri, döviz kurunun enflasyon karşısında geride kalmasının ihracat gelirlerini olumsuz etkilediğini belirtiyor. Bunun yanı sıra, artan maaşlar ve üretim maliyetleri nedeniyle birçok tekstil firması, üretim konumunu değiştirdi. Şirketler, üretimi Mısır gibi daha düşük maliyetli ülkelere taşımaya başladı. Mısır’da kurulan Türk tekstil fabrikalarının sayısı 200’e ulaştı.
İstihdam Kaybı Büyük Boyutlara Ulaştı
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Hazır Giyim ve Konfeksiyon Sektör Meclisi Başkanı Şeref Fayat, sektörde çalışan sayısının 2022 yılında 1 milyon 250 binken, 2024 yılı sonunda 950 bine düştüğünü belirtti. Fayat, “Toplam istihdamımızın yüzde 25’ini kaybettik. Bu durum, önümüzdeki yıllarda da devam edecek gibi görünüyor” dedi.
Ege Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği Başkanı Jak Eskinazi ise, yüksek üretim maliyetleri nedeniyle Romanya, Portekiz gibi Avrupa ülkelerinin bile Türkiye’den daha avantajlı hale geldiğine dikkat çekti.
Yatırımlar Yurt Dışına Kaydı
Cumhuriyet tarihinde ilk kez, hazır giyim sektörünün yurt dışındaki yatırımları, yurt içindeki yatırımlarını üçe katladı. Böylece şirketler, düşük üretim maliyetleri nedeniyle konum değiştirdi. Sektör, Mısır gibi ülkelere yönelirken, Türkiye’nin tekstil üretiminde geriye düştüğü belirtiliyor.
Sektörde Umutsuz Beklentiler
Laleli Esnaf ve Sanayiciler Derneği Başkanı Gıyasettin Eyyüpkoca, Rusya-Ukrayna savaşı ve Avrupa’daki ekonomik durgunluk gibi küresel sorunların da sektörü etkilediğini söyledi. “Rusya gibi pazarlar hareketlenmeyince, sektörümüzdeki durgunluk artıyor. 2025 yılı için umutlu değiliz” ifadelerini kullandı.
Çalışanlar Düşük Ücret Baskısı Altında
Sektördeki kriz, çalışanları da zorluyor. İşten çıkarmalar artarken, kalan çalışanlar düşük ücretlerle çalışmaya zorlanıyor. DİSK Tekstil İşçileri Sendikası temsilcisi Asalettin Arslanoğlu, şu sözlerle konunun ciddiyetine dikkat çekti:
“Patronlar maliyetleri düşürmek için çalışanları düşük maaşla çalışmaya zorluyor. Kabul etmeyenler ise işten çıkarılıyor”
Türkiye’nin tekstil sektörü, sadece istihdam değil, aynı zamanda uluslararası pazardaki konumunu da kaybetme riskiyle karşı karşıya. Sektör temsilcileri, çözüm için maliyetlerin düşürülmesi ve teşviklerin artırılması gerektiğini belirtiyor.
