Taliban yönetiminin Afganistan’ı ele geçirmesinin ardından uluslararası sahnede ne yapacağı merak konusu olmuştu. Şimdi, tarihi bir adım atarak, Taliban ilk kez Birleşmiş Milletler İklim Konferansı’na katılacak. Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de Pazartesi günü başlayan COP29 zirvesine, Afganistan’ın meşru hükümeti olarak tanınmayan Taliban yetkilileri de dahil olacak. Bu, Afganistan için önemli bir dönüm noktası.
Afganistan’ın İklim Krizi: Duyulmamış Bir Çığlık
Afganistan, iklim değişikliğinin etkilerini derinden hisseden ülkelerden biri. Ülkenin coğrafi yapısı ve zayıf iklim politikaları, su kaynaklarının azalması ve kuraklık gibi sorunlarla baş etmeyi zorlaştırıyor. Kabil Üniversitesi Çevre Bilimi Profesörü Hayatullah Mashwani, “İklim değişikliği, su kaynaklarını azaltan ve kuraklığa neden olan daha yüksek sıcaklıklarla sonuçlandı. Bu da tarımsal faaliyetleri önemli ölçüde etkiledi” diyerek durumu özetliyor. Ülkenin tarım sektörü büyük bir tehdit altında ve bu da Afgan halkının geçim kaynaklarını ciddi şekilde etkiliyor.
Uluslararası Yardım ve İş Birliği Gerekliliği
Afganistan, 2023 yılı sonu itibarıyla iklim felaketleri nedeniyle evsiz kalan çocuk sayısının en yüksek olduğu ülkelerden biri olarak kaydedildi. Save the Children’ın raporuna göre, 34 vilayetin 25’i, nüfusunun yarısından fazlasını etkileyen şiddetli kuraklıklarla karşı karşıya. Bu noktada, COP29 zirvesine katılmak, Taliban için uluslararası toplumla iş birliği kurmanın, çevre koruma ve iklim değişikliğiyle mücadele için gerekli finansmanı sağlama adına kritik bir fırsat.
Afganistan, zirvede çevrenin korunması ve iklim değişikliği konusunda uluslararası toplumla daha güçlü bir iş birliği kurmayı, aynı zamanda ülkenin iklim değişikliğiyle ilgili mali mekanizmalara erişimini sağlamayı umuyor. Kabil Üniversitesi’nden Profesör Abid Arabzai, bu tür uluslararası platformların Afganistan’ın iklim sorunlarını gündeme getirebilmesi için büyük bir fırsat sunduğunu belirtiyor. Arabzai, “Afganistan, iklim konusundaki eylemlerini küresel topluma açıklayarak uluslararası itibarını artırabilir” diyor.
Birleşmiş Milletler’de Tarihi Bir Katılım
Ulusal Çevre Koruma Ajansı, Taliban’ın teknik heyetinin Bakü’ye gitmek üzere yola çıktığını duyurdu. Afganistan, zirveye iklim değişikliğine karşı yapacağı adımları ve çevresel uyum stratejilerini sunarak, uluslararası destek arayacak. Bu katılım, Taliban’ın küresel iklim politikalarına dahil olma çabalarını göstermesi açısından önemli.
Afganistan’ın iklim değişikliğiyle mücadelesi, sadece çevresel değil, aynı zamanda insani bir kriz olarak karşımıza çıkıyor. Uluslararası toplum, Afganistan’a yardım etme konusunda daha etkin bir yaklaşım benimsemezse, bu kriz daha da derinleşebilir. Bakü’deki zirve, bu noktada kritik bir platform olacak.
