Emzirme dönemindeki anneler çoğu zaman, bebeklerinin yeterince süt alıp almadıklarından endişe duyarlar. Vücudun üretmiş olduğu süt miktarı, bebeğe verilen mama miktarı gibi kontrol edilemezse annelerde haliyle “yetersiz süt üretimi” paniği oldukça normal bir durumdur.
Fakat şunu söylemek gerekirse bebeğe yetecek kadar süt üretilememesi oldukça nadir görülen bir durum. Emzirme dönemindeki annelerin yaşadığı bir diğer sorun da bebeğin her yaptığını süte bağlamak durumudur.
Mesela bebek, sütü çıkarıyorsa ya da gazı oluyorsa veya bir gün az bir gün çok süt içiyor ise anne bunu, kendi yediği bir yiyeceğe veya yetersiz süte bağlama eğiliminde olur. Çoğu durumda bebeğin bu davranışlarının sebebi anne sütü değildir.
Eğer doktorunuzun tavsiye ettiği bir biçimde besleniyor iseniz ve sütü azalttığı veya kalitesini düşürdüğü bilinen gıdalardan ve içeceklerden uzak duruyorsanız büyük ihtimalle sütünüz bebeğinize yeterli gelir. Bu dönemde, yine doktorunuza danışın ve anne sütünü artırdığı bilinen bazı gıdalardan da yardım alabilirsiniz.
-Anne Sütünü Artırdığı Bilinen Gıdalar-
-Rezene: Etnofarmakoloji Dergisi’nde yayınlanmış olan bir araştırmaya göre hormon değişikliklerine yol açan dianethole, anethol ve photoanethole bakımından oldukça zengin olan rezene, anne sütü için gerekli olan prolaktin ve östrojen üretimini teşvik eder.
-Çemen Otu Tohumu: Ayurvedik tıpta ve Hint mutfağında yaygın olarak kullanılan çemen otu tohumu, anne sütünü arttırmaya yardımcı olabilmektedir. Bazı araştırmalar 2 hafta süresince düzenli olarak çemen otu tüketiminin, anne sütünü belirgin seviyede arttırdığını ortaya koyar.
-Geleneksel Hale Gelen Anne Sütünü Artırdığı Düşünülen Yiyecekler
Aşağıda belirtilen gıdalar, anne sütüne etkisi konusunda bilimsel araştırma bulunmamakla beraber çeşitli toplumlarda, emzirme dönemindeki annelere önerilen besinler arasında yer almaktadır ve yüzyıllardır da geleneksel olarak tüketilmektedir.
-Dereotu: Rezenenin arkadaşı olan dereotu, sağlıklı anne sütü üretimini destekleyerek hormonal değişikliklere yardımcı olmaktadır.
-Siyah Susam: Kalsiyum yoğunluğu bakımından oldukça zengin olan siyah susamın, anne sütünü artırmaya yardımcı olduğuna inanılır. Kalsiyum dışında da bakır gibi bazı mineraller içeren susamı yemeklerinizde de kullanabilirsiniz.
-Arpa: Arpa ile yapılan pilav ya da çorba, laktasyonu artırmak için kullanılabilir. Arpanın anne sütünü artırdığı yönünde hiçbir bilimsel araştırma sonucu bulunmamasına rağmen emzirme dönemindeki anneler tarafınca yüzyıllardır geleneksel olarak tüketilir.
Özellikle rezene ve arpa kombinasyonunun sütün kalitesini yükselttiğine inanılır.
-Kimyon: Süt üretimini teşvik ettiği ve yardımcı olduğu düşünülen kimyo,n doğumdan sonra anneyi güçlendirmek için önemi olan demir bakımından da yine zengindir.
-Yeşil Sebzeler: Mükemmel birer mineral ve vitamin kaynağı olan ıspanak, fasulye, pancar yaprağı ve kuşkonmaz gibi yeşil sebzeler laktasyonu arttırabilir. Bu yeşillikler aynı zamanda ve vücudu güçlendirir ve sindirime yardımcı olur.
-Fesleğen: Sindirim sistemini düzenleyen ve sakinleştirici etkisi bulunan buna ek olarak da iyi bir K vitamini kaynağı olan fesleğen, çay ya da yemeklerle birlikte tüketilebilir.
-Turuncu ve Kırmızı Sebzeler: Beta-karoten bakımından zengin tatlı patates, havuç, pancar ve diğer turuncu,kırmızı sebzeler anne sütünün kalitesini arttırmaya yardımcı olabilmektedir.
-Sarımsak: Emziren annelerin kokusu sebebiyle bebeğin sevmeyeceğini düşündüğü, fakat aksine bebeğin süt emme süresini uzatan sarımsak, ayrıca annenin de iştahını açarak süt kalitesi için gerekli mineral ve vitaminleri almasına yardımcı olur.
-Yulaf: Besin lifi, kalsiyum ve demir bakımından zengin olan yulaf, emziren anneler arasında oldukça popüler bir besin kaynağıdır.
Kendinize yulaf püresi hazırlayabilir veya pürenin besin değerini arttırmak için süt, fındık, meyve ya da baharat ekleyebilirsiniz.
-Yağlar: keten tohumu yağı, zeytinyağı ve susam yağı gibi yağların, emzirmeye yardımcı olduğuna inanılır. Bu yağlar annenin enerjisini de arttırır.
Uyarılar ve Önlemler
- Aşırı stres süt kalitesini düşürebilir. Bu sebeple kendinizi rahatlatacak bazı yöntemler bulmanızda fayda var.
- Bebeğiniz kilo alamıyorsa ya da kilo vermeye başladıysa vakit kaybetmeden bir uzmana gitmelisiniz.
- Bebekler süt emmek için ortalama olarak 20-45 dakikaya ihtiyaç duyarlar.
- Emzirme döneminde kullandığınız doğum kontrol hapları da süt üretimini azaltabilir.
- Hastalık döneminde de süt üretimi azalabilir.
- Günde 10-12 bardak su içmek, emziren kadınlar için önemlidir.
- Yorgunluk süt üretimini olumsuz yönde etkileyen nedenler arasındadır.
- Anne sütünü arttırdığı söylenen ve düşünülen herhangi bir vitamin takviyesi ya da bitkisel ürün almadan önce kesinlikle doktorunuza danışın.
