Şeftali, kayısı, erik ve kiraz ağaçlarıyla akrabalığı olan badem ağacı, kışın yapraklarını döken ve 4- 10 metreye kadar büyüyebilen, Akdeniz iklimine özgü bir ağaçtır. Yemiş olarak tüketilen badem de bu ağacın sert tohumlarıdır.
Badem üretiminde Türkiye dünya sıralamasında ilk 10 ülke içerisindedir. Badem özellikle tatlı badem, sıkça tükettiğimiz kuruyemişler arasındadır. Badem yağı cilt ve saç bakımından, deri giysilerin ve ayakkabıların korunmasına kadar birçok şekilde kullanılır. Bademin kendisi ise mineral, vitamin ve yüksek kalitede protein içerir. Özellikle sağlıklı yağ asitleri ve E vitamini bakımından da çok iyi bir kaynak olduğu söylenebilir.
Bademin Besin Değeri ve Yararları
Kolesterol: Yüksek miktarda “tekli doymamış yağ” içeren badem, kalp hastalıklarına karşı korunmak ve kötü kolesterolü düşürmek için önerilen, zeytinyağı benzeri besinler arasında yer almaktadır. Bu alanda yapılan tüm araştırmalar düzenli olarak badem yemenin damar ve kalp hastalığı riskini de azalttığını ortaya koyuyor. Bazı çalışma sonuçlarında verilen rakamlara göre, bu riskin %30-%45 arasında azaldığı belirtilmekte.
“Kötü” kolesterolü düşürücü etkisi üzerine bademin, American Dietetic Association tarafından yapılmış olan bir diğer araştırmada ise, düzenli olarak badem tüketmenin besinler yolu ile alınan E vitaminini arttırdığı, E vitamininin antioksidan etkisinin ide damarlarda yüksek kolesterole bağlı gelişen ve damar tıkanıklığına yol açan plak oluşumunu geciktirdiğinin altı özenle çizilmektedir.
Diyabet: Bademin yararları arasında öne çıkan bir diğer nokta ise diyabet hastalarında özellikle de yemeklerden sonra yaşanan kan şekeri dalgalanmalarını azaltmış olmasıdır. Badem ayrıca yüksek glisemik indekse sahip besinlerin sebep olduğu dalgalanmaları da azalmaktadır.
Kalp Sağlığı: Badem ve diğer kuruyemişler (fıstık, ceviz, fındık vb.) uzmanlar tarafından kalp sağlığının korunması için önerilen besinler arasında yer alır. Bunun başlıca sebebi, bu yemişlerin antioksidan bakımından oldukça zengin olması ve kalp hastalıkları da dahil olmak üzere birçok hayati tehlikesi olan hastalığa zemin oluşturan serbest radikallere karşı vücudun dengesini korumasıdır.
Safra Kesesi Taşı: 80.000 kadının katılımı ile 20 yıllık bir süre zarfında gerçekleştirilen bir çalışmaya göre, her hafta yaklaşık olarak 30 gram badem, ceviz ya da fıstık tüketen kadınlarda safra kesesi taşının görülme olasılığı yemeyenlere göre %25 daha azdır.
Kilo Kontrolü: Diyet yapan kişilerin yüksek kalorili olduğu gerekçesi ile yemekten kaçındığı besinler arasında yer alan badem, kontrollü tüketilirse tam tersi bir etkiye sahiptir. Hatta yapılan araştırmalara göre haftada 2 kez badem yiyen kişilerin yemeyenlere oranla daha az kilo aldığını ortaya koymakta. Bademin kilo kontrolü konusunda diğer bir avantajı da yüksek besin lifi içermesi ile tokluk hissini uzatıp öğünler arasında yaşanan “açlık krizlerini” önlemesi olmuştur.
Kemik Sağlığı: Kemik sağlığı açısından önemli mineraller olan magnezyum, kalsiyum ve fosfor bademde bol miktarda bulunmaktadır. 30 gram badem, günlük fosfor ihtiyacının % 14’ünü , potasyum ihtiyacının yaklaşık % 8’ini, magnezyum ihtiyacının ise % 20’sini karşılamaktadır.Magnezyum özellikle D vitamini ve kalsiyum seviyesinin düzenlenmesi açısından önemli bir mineraldir.
