Uyku apnesi sendromu, uyku sırasında tam ya da kısmi havayolu tıkanması durumunda normal solunumun ve uyku biçimin bozulması olarak tanımlanır. Yeni doğan döneminden gençliğe kadar her yaş grubunda görülebiliyor. Bu durum çocuklarda en fazla 2-6 yaş arasında bademcik ve genizeti büyümesi nedeniyle oluşuyor. Horlama ise yumuşak damak ile çevresindeki yapının titreşimi sonucunda meydana geliyor ve uyku anında üst hava yolunun daraldığını gösteriyor. Ülkemizde yapılan bir araştırmada çocuklarda kronik horlama oranı yüzde 7 olarak ortaya çıkmıştır. Ama her horlayan çocukta da uyku apnesi görülmez. Çocuklarda apne görülme oranı ise yüzde 1 civarındadır.
BU DURUMLARA DİKKAT
Çocuğunuz genelde ağızdan nefes alıyor, çok sık üst solunum yolu enfeksiyonu geçiriyor, daima burnu akıyor, geceleri yatarken horluyor ve tekrarlayan orta kulak iltihabı durumu oluşuyorsa bir kulak burun boğaz doktoru tarafından görülmesi önemli. Uyku apnesine sebep olabilecek geniz eti ve bademcik büyüklüğü gibi etkenler mutlaka araştırılmalı.
NEDEN OLDUĞU SORUNLAR
Uyku apnesi sorunu yaşayan çocuklarda sabahları sıklıkla baş ağrısı olduğu, uyanmakta zorluk çektikleri, ağızdan soluk alıp verme, ağızlarında kuruluk hissi, uzun süren burun tıkanıklıkları yaşadıkları görülüyor. Ayrıca bu çocuklarda uyurgezerlik sorununa daha sık rastlanıyor. Davranışsal problemler olarak da uyuklama, gün boyu uyku hali, günlük aktivitelerini yerine getirmede zorlanma, agresif davranışlar sergileme, hiperaktivite, öğrenmede güçlük gibi bulgular çok fazla gözlemleniyor.
Çocuklarda geniz eti ve büyük bademcikler dışında da uyku apnesi sebepleri var. Astım hastalığı, sigara dumanına maruz kalma, sık sinüs enfeksiyonları geçirme, nörolojik bazı hastalıklar, bazı kas hastalıkları, boyun baş çevresindeki anatomik bozukluklar da uyku apne sendromu riskini arttırır.
Uyku apnesi olan erişkinlerin çoğu ise fazla kiloludur ama uyku apnesi olan çocuklar normal kiloda olabiliyor. Ayrıca bu çocuklarda gelişme geriliği bile olması mümkün. Ama küçük bir bölümde uyku apne sendromu, obeziteye bağlı olarak görülebiliyor.
TANI KOYMA
Çocukta obezite ya da gelişme geriliği varlığı, yüzün aşağıya doğru uzaması, gündüz uykulu hal, hasta olmadığı gecelerde horlama, yüksek damak yapısı ve özellikle aralıklı nefes tutma öyküsü teşhis koymadaki ipuçlarıdır. Hastalığın tedavisi, kulak burun boğaz uzmanı ve çocuk uzmanının beraber vereceği kararla olmalı. Çocuğun detaylı bir biçimde kulak burun boğaz muayenesinin yapılması, nazal grafi ve endoskopi ile geniz eti ve bademcik büyüklüğünün değerlendirilmesi, uyku sırasında izlenmesi uyku apnesi ile ilgili fikir verebilir. Kesin tanı ise uyku testi ile konulur. Uyku testi ise uyku laboratuarında yapılan çocuğun nefesini, uykusunu, oksijenini değerlendiren bir testtir.
