EN EKONOMİ

Emekli maaş zammında kritik tarih belli oldu

En düşük emekli maaşlarına yönelik zam çalışması devam ediyor. AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, konuyla ilgili olarak “Önümüzdeki hafta başında açıklama yapacağız” dedi.

Öngörülen zam oranıyla birlikte, en düşük emekli aylığının 12-13 bin lira seviyelerine çıkması bekleniyor, bu da milyonlarca emekliyi etkileyecek.

TARİHLER KURUMA GÖRE DEĞİŞİYOR

Emekli maaşlarının ödenme tarihleri kuruma göre değişiyor: Bağ-Kur ve SSK emeklileri için ödeme günleri, emeklilik tahsis numarasının son hanesine göre belirleniyor. Bağ-Kur emeklileri, tahsis numarasının son hanesi 5, 7 ve 9 olanlar her ayın 25’inde, 3 ve 1 olanlar her ayın 26’sında, 4, 6 ve 8 olanlar ise her ayın 27’sinde maaş alıyor. Son tahsis numarası 0 ve 2 olan Bağ-Kur emeklileri ise her ayın 28’inde maaşlarını alıyor.

SSK emeklileri için ise tahsis numarasının son rakamı belirleyici olup, bu numaranın 9 olanlar her ayın 17’sinde, 7 olanlar 18’inde, 5 olanlar 19’unda, 3 olanlar 20’sinde ve 1 olanlar her ayın 21’inde maaşlarını alıyor. Son rakamı 8 olanlar ayın 22’sinde, 6 olanlar 23’ünde, 4 olanlar 24’ünde, 2 olanlar 25’inde ve 0 olanlar ise her ayın 26’sında maaş ödemelerini alıyorlar.

Örneğin, kök maaşı 6 bin lira olan bir emekliye 10 bin lira maaş verildiğinde aradaki fark yüzde 66 olurken, kök maaşı 6 bin lira olan bir emekliye 13 bin lira maaş verildiğinde ise fark yüzde 116’ya yükseliyor.

Yüksek fiyat yerliyi kaçırdı

Turizmde bu sezon başında beklenen doluluk oranları bir türlü yakalanamadı. Otellerde doluluk oranları istenilen seviyede olmayınca son dakika satışlarında indirimlere gidildi. Bazı oteller erken rezervasyon fiyatlarının da altında hizmet veriyor. Erken rezervasyon yapan tatilciler ise aradaki farkı talep etmeye ve paralarını geri almaya başladı.

“PAHALI” ALGISI OLUŞTU

Turizmcilere göre bu durum işini düzgün yapmayan işletmelerden ve ‘fiyatlar pahalı’ algısından kaynaklanıyor. TÜRSAB Batı Akdeniz BTK Başkanı Özgen Uysal, yabancı turistin artmasına rağmen yerli turist oranlarındaki düşüşte en büyük etkenin ‘pahalı’ algısının oluşmasından kaynaklandığını söyledi. Uysal, yabancı turistte düşüş olmadığını hatta bu yıl Dalaman’a inen yabancı yolcu sayısında artış olduğuna dikkat çekti. Uysal, “Yerli turistte gözle görülür bir azalma var. Yurt dışı yeme-içme fiyatlarının bizden pek bir farkı olmadığı ama algının bu şekilde olduğunun payı bunda büyük. Turizmcinin bu sene işi zor” dedi.

İNGİLİZLERDE %10 RUSLARDA %5 ARTIŞ

“Şu anda otel rakamları, kış sezonu otel fiyatlarından bile düşük” diyen Uysal, şöyle devam etti: “Fiyatlarda yüzde 15-20 geri çekilme var. Hizmet fiyat dengesini ayarlayamayan otellerde indirim var diyebiliriz. Öte yandan, yabancı gelişlerinde sıkıntı yok. Antalya bu yıl rekor kırdı. Muğla’ya bakacak olursak; İngiliz sayılarında geçen yıla göre yüzde 10, Ruslarda yüzde 5, Almanlarda ise yüzde 2-3 artış var. Yerli turist ise bariz şekilde azaldı.”

Yerli turistin azalmasındaki sebeplere değinen Uysal, “Bunda tatil tercihlerinin değişmesi ya da bitmesi etkili oluyor. Yerli turisti buralara çekmeliyiz, yoksa seneye işimiz daha zor olacak” ifadelerini kullandı.

Sosyal medya fenomenleri zarar veriyor

TÜRSAB Antalya Başkanı Rıza Perçin ise, sosyal medya fenomenlerinin algı yaparak ülke turizmine zarar verdiğini söyledi. Perçin, “Neye hizmet ettiği belli olmayan sosyal medya fenomenleri ve influencerlar, Türkiye pahalı, yurt dışı çok ucuz algısı yapıyor, bu da yerli turisti kaçırıyor. Bunun yanı sıra fiyatlar da biraz yüksek kaldı. Maliyetler arttı. Yüzde 56 doluluk oranının altına düşen oteller indirime gitti. Hedefler tutmayınca böyle indirimler normal. Erken rezervasyon yaptıranlar otel daha da ucuzladıysa parasını talep ediyor ve alıyor. Otellerimiz bu konuda müşterilere iyi yaklaşıyorlar” değerlendirmesinde bulundu.

Etiket kontrollerinde rekor ceza!

Ticaret Bakanlığı, tüketicilerin sağlık ve güvenliğini korumak amacıyla, tekstil, ayakkabı, mobilya, kırtasiye, çocuk bakım ürünleri, oyuncak ve deterjan gibi ürünlere yönelik piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetleri yürütüyor. Bakanlık, 2024 yılının ilk yarısında gerçekleştirdiği denetim faaliyetlerini paylaştı.

2024 Yılının İlk 6 Ayında Güvensiz Ürünlere Geçit Verilmedi

Denetimler, özellikle bebek ve çocuklara yönelik ürünlerde yoğunlaştırıldı. Bu ürünler, kimyasal, fiziksel ve mekanik risklerin yanı sıra etiketlerde yer alması gereken zorunlu bilgiler açısından da incelendi.

Denetim Verileri

2024 yılının ilk 6 ayında, 1.912 firmada toplam 3 bin 370 parti ürün denetlendi. Mevzuata uygun olmadığı tespit edilen ürünlerin piyasaya arzı yasaklandı, piyasadan toplatıldı ve risk hakkında duyurular yapıldı. Bu ürünleri piyasaya arz eden firmalara toplam 12 milyon 695 bin 594 TL idari para cezası uygulandı.

Firmalar Mevzuata Uyum Konusunda Bilgilendirildi

Ticaret Bakanlığı, rehberlik faaliyetleri kapsamında 2 bin 438 firmada mevzuata uyum konusunda bilgilendirme yaptı. Bakanlık, uygunsuz ürünlerin arz edilmesini engellemek amacıyla denetimlerini “güvensiz ürüne karşı sıfır tolerans” ilkesi çerçevesinde yoğun bir şekilde sürdürüyor.

Vatandaşlara Çağrı

Tüketicilere, alışveriş yaparken ürünlerin etiketinde yer alan bilgileri kontrol etmeleri ve güvensiz ürünlerin risklerinden korunmaları için guvensizurun.ticaret.gov.tr adresindeki bildirimleri takip etmeleri çağrısında bulunuldu.

Otomotiv üretimi ve ihracatı geriledi

2024 yılının ilk 6 aylık döneminde Türkiye’nin otomotiv üretimi, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 4 azalarak 707 bin 67 adet olarak gerçekleşti. Otomobil üretimi ise 460 bin 743 adet ile paralel bir seyir izledi. Traktör üretimiyle birlikte toplam üretim 733 bin 559 adede ulaştı.

Kapasitenin %73’ü Kullanıldı

Ticari araç grubunda üretim bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 10, ağır ticari araç grubunda yüzde 15, hafif ticari araç grubunda ise yüzde 9 geriledi. Otomotiv sanayisinin kapasite kullanım oranı yüzde 73 olarak kaydedilirken, araç grubu bazında kapasite kullanım oranları hafif araçlarda yüzde 73, kamyon grubunda yüzde 79, otobüs-midibüs grubunda yüzde 57 ve traktörde yüzde 71 seviyesinde gerçekleşti.

İhracatta Düşüş, Gelirde Artış

İlk 6 ayda otomotiv ihracatı, geçen yılın aynı dönemine göre adet bazında yüzde 3 azalarak 493 bin 527 adet oldu. Otomobil ihracatı yüzde 2 düşerken, ticari araç ihracatı yüzde 4 geriledi. Traktör ihracatı ise yüzde 18 azalarak 8 bin 332 adede indi. Otomotiv sektörü, 2024’ün ilk yarısında yüzde 16 ile sektörel ihracat sıralamasında ilk sırada yer alırken, ihracat geliri geçen yıla paralel olarak 17,6 milyar dolar oldu.

Murat Kurum’dan ayda 25-30 bin konut sözü!

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Adıyaman’ın merkez İndere Bölgesi’nde devam eden kalıcı konut projelerini yerinde inceledi.

Depremlerden etkilenen 11 ili yeniden inşa etme çalışmalarını hızla sürdürdüklerini belirten Bakan Kurum, ekiplerin köylerde de aktif olarak çalışmalar yürüttüğünü ifade etti. Kurum, “Şu ana kadar 76 bin konutun teslimini gerçekleştirdik. Yıl sonuna kadar 200 bin konutun teslimini tamamlamayı hedefliyoruz. 11 ilimizde önemli mesafeler kat ettik. Her ay 25-30 bin konutumuzu teslim ederek vatandaşlarımızı güvenli ve sağlam evlere kavuşturacağız” dedi.

441 Bin Ev İnşa Ediliyor

Bakan Kurum, Adıyaman’da 8 bin 174 konutu hak sahiplerine teslim ettiklerini ve 45 bin 444 konutun inşasının devam ettiğini belirtti. Deprem bölgesini yeniden ayağa kaldırmak için durmaksızın çalıştıklarını vurgulayan Kurum, “2025 yılına geldiğimizde 11 il artık deprem bölgesi olarak anılmayacak. Bu iller kalkınma ve refah bölgeleri olarak tanınacak. 441 bin konutluk projelerimiz hızla ilerliyor” ifadelerini kullandı.

Bakan Işıkhan: 17 bin 181 işletmede 270 bin 761 açık iş tespit ettik

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) tarafından hazırlanan 2024 yılı ikinci çeyrek Açık İş İstatistikleri Araştırması’nın sonuçlarını duyurdu. Bu araştırmada, 17 bin 181 işletme ile iletişime geçilerek 270 bin 761 açık iş tespit edildiğini belirtti. Açık işlerin detaylı bir şekilde incelendiğini ve iş arayan vatandaşların İŞKUR’un resmi internet hesabına başvurması gerektiğini vurguladı.

İstihdam Verilerinde Tarihi Zirve

Bakan Işıkhan, aynı zamanda mayıs ayında Türkiye genelinde 32 milyon 920 bin kişinin istihdam edildiğini açıkladı. Bu rakamın bir önceki aya göre 273 bin kişi artış göstererek tarihi zirveyi yenilediğini belirtti. Bakan Işıkhan, bu başarıda yatırım, üretim, istihdam ve ihracat odaklı politikaların etkili olduğunu ve işsizlik verilerinde de olumlu sonuçlar elde ettiklerini ifade etti.

Ev Hanımlarına Emeklilik Hakkı Duyurusu

Ayrıca Bakan Işıkhan, ev hanımlarının emeklilik hakkı için çalışmaların başladığını ve bu kapsamda isteğe bağlı sigortalılık kapsamında devlet tarafından prim desteği sağlanacağını duyurdu.

İŞKUR Aracılığıyla Sağlanan İstihdam

Son olarak, Bakan Işıkhan Türkiye İş Kurumu’nun son altı ay içinde 691 bin 55 kişinin işe yerleşmesine aracılık ettiğini paylaştı. Bu veriler, İŞKUR’un istihdam süreçlerindeki etkin rolünü ve başarılarını ortaya koydu.

Türkiye-ABD ilişkilerinde ‘CANiK’ ayrıntısı! Görüşmede ne konuşuldu?

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi kapsamında düzenlenen yuvarlak masa toplantısına katıldı. Türk Amerikan İş Konseyi (TAİK) ve Amerikan Türk İş Geliştirme Konseyi (ATBR) tarafından organize edilen toplantıya Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler ve NATO’da uzun yıllar görev yapmış General Tod D. Wolters de katıldı. Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. Haluk Görgün’ün de katıldığı toplantı, ATBR Yönetim Kurulu Üyesi Gregory Bloom ve TAİK Başkanı Murat Özyeğin önderliğinde gerçekleştirildi.

CANiK ve diğer önde gelen savunma sanayi şirketlerinin sponsorluğunda gerçekleşen toplantıda, ABD ve Türkiye arasında savunma sanayi iş birliklerinin geliştirilmesi hedeflendi. İki ülkenin sanayi temsilcileri, gelecekte yapılması gerekenler hakkında görüş alışverişinde bulundu. CANiK’in ABD’deki yeni fabrikası, bu iş birliğine örnek olarak gösterildi.

Türkiye-ABD Savunma Sanayi İlişkilerinde Yeni Dönem

CANiK Genel Müdürü Cahit Utku Aral, iki ülkenin savunma sanayi ilişkilerinde atılan adımlarla yeni bir döneme girildiğini belirtti. Aral, CANiK’in ABD’de bir üretim tesisi kurma çalışmalarını tamamladığını ve bu yatırımın teknoloji transferi ve ABD ordusuna satış amacı taşıdığını vurguladı. Aral, savunma sanayinde stratejik iş birliklerinin ve teknoloji transferlerinin önemine dikkat çekti ve CANiK’in ABD’deki faaliyetlerinin iki ülke ilişkilerinin güçlenmesine katkı sağlayacağını ifade etti.

CANiK’in Başarısı ve Stratejik Yatırımları

Samsun Yurt Savunma (SYS) grubunun bir parçası olan CANiK, son dönemde ihracat, katma değerli üretim ve stratejik yatırım kararlarıyla büyük başarılar elde etti. Bu başarılar CANiK’i, “Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu” listesine soktu. CANiK, düşük geri tepmeli 30×113 mm orta kalibre top konseptiyle Paris’te düzenlenecek EUROSATORY Fuarı’nda yer alacak. Ağustos ve eylül aylarında Türkiye’de yapılan IDEF ve Londra’da yapılan DSEI fuarlarında tanıtılan bu top konseptine yoğun ilgi bekleniyor.

VENOM LR Teslimatları Ağustos’ta Başlıyor

CANiK, düşük geri tepmeli VENOM LR’nin ağustos itibarıyla teslimatlarına başlanacağını duyurdu. Şirket, orta kalibre top üretimine yönelik yatırımlarıyla ABD ve Fransa’dan sonra 30×113 mm top üretebilen dünyadaki 3 şirketten biri haline geldi. CANiK, stratejik yatırımlarıyla avantajlı bir konuma yükseldi.

Türkiye’ye 1,07 milyar dolar doğrudan yatırım!

Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YASED), Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın ödemeler dengesi verilerinin ardından Mayıs ayına ilişkin “Rakamlarla Uluslararası Doğrudan Yatırımlar Bülteni”ni yayımladı. Bu bültene göre, Mayıs ayında Türkiye’ye 1 milyar 74 milyon dolarlık uluslararası doğrudan yatırım (UDY) geldi.

Yılın İlk 5 Ayında UDY Miktarında Düşüş

2023’ün aynı dönemiyle kıyaslandığında, yılın ilk 5 ayında Türkiye’ye gelen toplam UDY miktarı %15 düşüşle 3,8 milyar dolar olarak gerçekleşti. 2002 yılından itibaren Türkiye’ye gelen UDY girişlerinin toplam değeri ise 267 milyar doları aştı.

Mayıs Ayındaki Yatırımların Dağılımı

Mayıs ayında yapılan yatırımların 590 milyon doları yatırım sermayesi şeklinde, 303 milyon doları borçlanma araçları ve 189 milyon doları yabancı uyruklulara gayrimenkul satışı olarak gerçekleşti. Aynı ay içerisinde yatırım tasfiyelerinin 8 milyon dolarlık aşağı yönde etkisiyle, toplam UDY girişi 1 milyar 74 milyon dolar oldu.

Yılmaz: Cari Açık Azalıyor, Rezervler Güçleniyor

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, cari işlemler açığının azalmaya ve rezervlerin güçlenmeye devam ettiğini belirtti. Yılmaz, “2024 yılı Mayıs ayı itibariyle yıllıklandırılmış cari açık, 2023 yılı Mayıs ayına göre 31,8 milyar dolar azalarak 25,2 milyar dolar seviyesine gerilemiştir.” dedi.

En Fazla Yatırım Ulaştırma ve Depolama Hizmetlerine

Mayıs ayında gerçekleşen 590 milyon dolarlık yatırım sermayesi girişlerinde, 247 milyon dolarlık yatırım girişiyle ulaştırma ve depolama hizmetleri %42 pay aldı. “Bilgisayarların, elektrik-elektronik ve optik ürünlerin imalatı” ile “tarım, ormancılık ve balıkçılık” sırasıyla %10 ve %9’luk payla geçmiş kümülatif performanslarının üzerine çıktı.

Ticaret Bakanı Ömer Bolat: Cari Açıkta Önemli İyileşme

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, “Yıllıklandırılmış cari işlemler açığı son 1 yılda 31,8 milyar dolar geriledi. Mal ve hizmet ihracatını artırmaya yönelik destekler ve ithalatı düşürmeye yönelik tedbirlerin uygulamadaki sonuçları ile cari işlemler açığında önemli bir gerileme kaydedilmiştir” ifadelerini kullandı.

En Fazla Uluslararası Yatırım Norveç’ten Geldi

Mayıs ayında Türkiye’ye gelen UDY’den Avrupa Birliği (AB-27) ülkeleri %44 pay aldı. Aynı ay içerisinde AB üyesi olmayan diğer Avrupa ülkeleri %45’lik payla Türkiye’ye en çok yatırım yapan bölge oldu. Norveç, 229 milyon dolarlık yatırım ve %39’luk payla başı çekerken, onu %18 ile Hollanda, %8 ile Çekya, %5 ile İsveç ve %4 ile Azerbaycan takip etti. Ocak-Mayıs dönemi ele alındığında ise Türkiye’ye en çok yatırım yapan üç ülke, %20’lik payla Hollanda, %16 ile ABD ve %10 ile Norveç olarak sıralandı.

Küresel UDY Hacmi Düştü

Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) 2024 Yılı Dünya Yatırım Raporu’na göre 2023’te küresel uluslararası doğrudan yatırım hacmi, %2’lik düşüşle 1,33 trilyon dolara geriledi.

Cari açık rakamları belli oldu!

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan ödemeler dengesi verilerine göre, Mayıs 2024’te cari işlemler hesabı 1 milyar 235 milyon dolar açık verdi. Ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı, mayısta 4 milyar 199 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Hizmetler Dengesi ve Seyahat Gelirleri

Mayıs ayında hizmetler dengesi kaynaklı net girişler 4 milyar 724 milyon dolar olurken, seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler ise 3 milyar 915 milyon dolar olarak kaydedildi. Birincil gelir dengesi kaleminde 1 milyar 607 milyon dolar ve ikincil gelir dengesi kaleminde de 153 milyon dolarlık net çıkış gerçekleşti.

Yıllıklandırılmış Cari Açık ve Milli Gelire Oranı

Mayısta yıllıklandırılmış cari açık 25 milyar 191 milyon dolara indi. Yıllıklandırılmış cari açıktaki son 1 yıllık iyileşme ise 31 milyar 831 milyon dolara ulaştı. Cari açığın milli gelire oranı, 2023 sonu milli geliri dikkate alındığında yaklaşık %2,25’e geriledi.

İşte Türkiye’de en fazla tercih edilen otomobiller! Satılan her iki araçtan biri

Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerine göre, otomobil satışları, 2024 yılının ocak-haziran döneminde geçen yılın aynı dönemine göre %7,3 artarak 462 bin 955’e yükseldi. Türkiye otomobil pazarında en çok tercih edilen gövde tipi %54,8 pay ve 253 bin 667 satışla SUV otomobiller oldu. Böylece satılan her iki araçtan biri SUV olarak kayıtlara geçti.

Gövde Tiplerine Göre Otomobil Satışları

SUV Otomobiller: %54,8 pay ile 253 bin 667 satış
Sedan Otomobiller: %26,6 pay ile 123 bin 243 satış
Hatchback Otomobiller: %17,4 pay ile 80 bin 760 satış
Diğer Gövde Tipleri: MPV, CDV, spor ve station wagon

Son 5 Yılda SUV Otomobil Satışları

2020: Sedan otomobillerin pazardaki payı %44,1, SUV otomobillerin payı %27,6, hatchback otomobillerin payı %25,2
2021: Sedan otomobillerin payı %41,3, SUV otomobillerin payı %34,1, hatchback otomobillerin payı %22,6
2022: SUV otomobillerin payı %39,7, sedan otomobillerin payı %36,1, hatchback otomobillerin payı %22,2
2023: SUV otomobillerin payı %46,1, sedan otomobillerin payı %29, hatchback otomobillerin payı %22,6

Togg En Değerli Markalar Listesinde

Togg, Brand Finance’ın “Türkiye 125-Türkiye’nin En Değerli Markaları” listesinde 20’nci sırada yer aldı. Ayrıca, İstanbul Sanayi Odası (İSO) 500 listesinde 42’nci sırada bulunuyor.

Lexus’tan Büyük Kampanya

Premium otomobil üreticisi Lexus, LBX, RX, NX ve RZ SUV modellerinde 950 bin liraya varan indirimler sunuyor.